Staram się nie zajmować pracą.
Nie to, żeby wcale, ale w ramach opowieści na tym blogu zdecydowanie się
staram. Mam jednak temat, który wywodząc się ze środowiska pracowniczego
wychodzi poza jego ramy. Chodzi o hasła, takie maksymy jakoś tam definiujące
ideę konkretnego miejsca, np. coś na kształt napisów wiszących nad bramami Piekieł,
że: „Porzućcie wszelką nadzieję, wy, którzy wchodzicie” albo: „Praca czyni
wolnym”. Te dwa przyszły mi do głowy, ale przykłady nie muszą być aż tak dramatyczne.
Cały socjalizm realny pokryty był napisami typu: „Partia z Narodem! Naród z
Partią!”, czy innymi w tym stylu.
Przechodząc zaś do rzeczy,
chodzi o to, że pracując tu gdzie pracuję, razem z moim bezpośrednim
przełożonym ułożyliśmy swego czasu krótką listę haseł, które powinny zawisnąć
nad automatycznymi i bezszelestnie otwierającymi się drzwiami naszej szacownej
instytucji. Sentencje są trzy.
„NIE MYLI SIĘ TYLKO TEN, KTO
NIC NIE ROBI”
Hasło najczęściej wygłaszane w
momencie, kiedy odkryty zostaje błąd. Ba! Wykrycie błędu, to jeszcze nie
wszystko, błąd należy nie tylko wykryć, ale przede wszystkim udowodnić. Samo
znalezienie błędu, to pikuś, faza wstępna. Potem należy przeprowadzić długi
proces dowodowy, w ramach którego niezbicie wykaże się, że to właśnie osoba X
pieprznęła się i zawaliła sprawę. Osoba X przyszpilona i zagnana w pułapkę bez
wyjścia ratuję się wtedy brawurowym: „Nie myli się tylko ten, kto nic nie
robi”. Po wygłoszeniu tej sentencji – w zależności od cech charakterologicznych
osoby X i jej pozycji w strukturze instytucji – następuje jeszcze:
okolicznościowe się obrażenie (foch – w podtekście: nie proś mnie o nic więcej…
nigdy!), rozbrzmiewa perlisty śmiech przygłupa lub też dokonuje się gładkie i
cudowne przeniesienie odpowiedzialności za popełniony grzech na rozmówcę
zgłaszającego błąd (najczęściej stosowane przez przełożonych… co dziwne –
często spotyka się to z akceptacją osoby zgłaszającej błąd, dziwne, nie?). W
tym ostatnim przypadku mamy jeszcze możliwość spotkania się z wymownym milczeniem,
w wyniku którego zgłaszający błąd – tak czy inaczej – weźmie wszystko na siebie.
Ok, tak wygląda pierwszy napis. Czcionka z mosiądzu. Każda litera osobno.
Mocujemy. (Na marginesie zwracam jeszcze tylko uwagę na fakt, że sentencja ta
jest z grupy tych akcentujących jasne strony świata, pozytywy, czyli szklanki
do połowy pełne. I jako taka jest godna poparcia! Stanowczo jestem za
szklankami do połowy pełnymi, bo drugą połowę zawsze przecież można uzupełnić
sokiem! Ewentualnie popić czymś z innego pojemnika. Tak, szklanki do połowy
pełne, to jest właśnie to, o co chodzi! Pełna szklanka byłaby nawet przesadą,
ale do tego jeszcze dojdziemy. Ok. Zagalopowałem się, a nie w tym rzecz, żeby
teraz galopować dygresyjnie).
„JAKOŚ TO BĘDZIE”
To krótkie hasło wyraża
nadzieję. Bez ściemy mogę przyznać, że podpisuję się pod nim wszystkim, czym
tylko dam radę utrzymać jakiekolwiek mazidło zostawiające ślady. Choćby było to
obsceniczne, choćby wymagało roznegliżowania się do nagości kompromitującej i
upaciania całego mnie we farbie, a następnie turlania się po materii w celu
stawiania znaków, to nawet w ten sposób zaświadczam, że zgadzam się i popieram.
Zauważyłem nawet, że – zupełnie mimo woli – siedząc w wannie (w kąpieli znaczy,
znaczy znowu w nagości kompromitującej, hm…) palcem po wodzie piszę: „jakoś to
będzie”… Ok, ale nie o mnie miało być.
„Jakoś to będzie” - rozbrzmiewa
przede wszystkim z wyżyn i jest złotą myślą z zakresu szeroko pojętego
zarządzania. Rozlewa się ciepłym morzem od kwestii związanych z planowaniem
działań w przyszłości, przepływa w czas teraźniejszy związany z realizacją, a
kończy na tym co było, czyli na sprawozdawczości. Można by w związku z
powyższym rozwinąć omawianą sentencję do postaci: jakoś to będzie – jakoś (to)
jest – jakoś (tak to) było. Jak zauważyłem na początku, sentencja kładzie duży
nacisk na nadzieję, nieco tylko mąconą zaniżającym jakość „jakoś”… Z tym, że
ładunek nadziei zawarty w wypowiedzi – do wychwycenia „lajf”, „na żywo” w
trakcie wypowiedzi właśnie - przeważnie przełamuje słabość tego „jakoś” i
domyślnie definiuje je, jako „coś dobrego”, „jakoś fajnie”, w wersji
nieoficjalnej i niewypowiadanej „jakoś zajebiście”, po prostu „super”, a przy
odrobinie samokrytycyzmu tylko: „akceptowalnie”.
Jakoś tak nigdy nie spotkałem
się z wypowiedzią szefostwa, które planując coś i mówiąc „jakoś to będzie” w
domyśle dawałoby do zrozumienia, że „raczej źle”, „do dupy”, „dramatycznie”,
nie! JAKOŚ = OK. No i jest jeszcze „będzie”. Nie chce mi się bajdurzyć o byciu,
o tym, że będzie, że co by się nie działo, to się będzie. Po prostu: będziemy,
przetrwamy, damy radę! (Na marginesie: znowu mamy szklankę do połowy pełną, no…
prawie do połowy, ale nie ma się co czepiać, jedna trzecia szklanki, to i tak
jest dużo, a będzie lepiej!).
„KAŻDEMU ZDARZA SIĘ POMYLIĆ!”
W domyśle: „tobie też, ty skurwysynu!”.
Ta druga część sentencji stanowi podstawę dla pierwszej i można porównać ją do
niewidocznego, a przecież zasadniczego fragmentu góry lodowej. Całość hasła ma
właśnie konstrukcję góry lodowej i im bardziej ugruntowane przekonanie, o tym,
że „tobie też, ty skurwysynu”, tym bardziej da się wyeksponować to, że „każdemu
zdarza się pomylić!”. Te zdania i słowa, które nie padają, ale przecież
dostrzegalnie wiszą w powietrzu, bywają niekiedy ważniejsze od tego, co słychać.
Tu mamy do czynienia z taką sytuacją. Wspólnota „pomylonych” zaprasza i
właściwie nie sposób się nie zapisać, bo któż z nas jest bez grzechu? Kto
pierwszy odważy się rzucić kamieniem? Ja nie. Nie w kierunku tych, którzy
zdemaskowali mnie, jako osobę mylną i błądzącą. Mijam takie góry lodowe i wolę
podziwiać przycupnięte na nich pingwiny cesarskie (Aptenodytes forsteri), niż wchodzić na ich kurs.
To hasło plasuje się w kategorii rdzennie polskich, skupiających się na
ciemnym aspekcie życia, a nawet – co już nieco sugerowałem nawiązując do
nawalania kamlotami – chrześcijańsko-dołujących, bo akcentujących powszechność
grzechu, jego przypisanie do bytu, jako takiego… W tym przypadku im szklanka
pełniejsza, tym bardziej pewne, że się z niej uleje…
To by było na tyle. Na ten
moment tyle powiesiłbym nad drzwiami. Jest jeszcze przyniesione przez Asię „PALEC
MI SIĘ OMSKNĄŁ”, ale to już nie u nas, u nas coś takiego się nie zdarza. I nie
zdarzy!